27 sierpnia w Grecji obchodzone jest święto jednego z najbardziej czczonych świętych – Świętego Fanouriosa. Jego kult łączy w sobie głęboką duchowość, piękne legendy i pachnący rytuał pieczenia fanouropity – tradycyjnego ciasta na szczęście.
Kim był Święty Fanourios?
O świętym Fanouriosie, zwanym też Phanourios, wiadomo niewiele. Jego ikona została odkryta w 1500 roku w ruinach starożytnego kościoła na Rodos, dlatego zyskał tytuł Nowo Objawionego. Od tego czasu zaczęto czcić go jako nowoobjawionego wielkiego męczennika. Jego imię pochodzi od słowa fanerono – „objawiać, ujawniać”, co nawiązuje do jego roli patrona osób poszukujących zagubionych przedmiotów, rozwiązań czy nadziei.
Święty Fanourios szybko stał się patronem rzeczy utraconych, ale także źródłem duchowego wsparcia dla wiernych, którzy w modlitwie szukają nadziei i pomocy w trudnych sytuacjach.
Legenda odnalezienia ikony
Ikona przedstawia młodego żołnierza w zbroi, trzymającego krzyż ze świecą. Wokół niego ukazano dwanaście scen jego męczeństwa – od tortur po śmierć. Odnalezienie tej ikony na Rodos było wydarzeniem symbolicznym, które zapoczątkowało kult świętego w całej Grecji.
Kult świętego szybko rozprzestrzenił się na Kretę, Cypr, a następnie na całą Grecję i wspólnoty prawosławne za granicą, gdzie wierni zwracają się do niego w sprawach pozornie beznadziejnych.
Ikona Świętego Fanouriosa
Ikona świętego Fanouriosa jest symbolem odnajdywania zaginionych przedmiotów i duchowego wsparcia. Wierni często modlą się do niego, prosząc o zdrowie, szczęście, a czasem wskazówki dotyczące przyszłości.
Tradycja fanouropity – ciasta na szczęście
Fanouropita to tradycyjne greckie ciasto pieczone w przeddzień święta św. Fanouriosa, czyli 26 sierpnia. Wypiek ma charakter ofiary przebłagalnej i jest związany z dawną tradycją „ciasta znalezionego i zgubionego”. Wierzy się, że ma przynosić błogosławieństwo, pomagać w odnalezieniu lub odzyskaniu tego, co zaginęło, a także symbolizuje dobroczynność i wdzięczność.
Jest to ciasto postne – bez jajek, mleka i masła – przygotowywane na oliwie, z dodatkiem przypraw korzennych, rodzynek, orzechów i soku pomarańczowego. Po poświęceniu w cerkwi fanouropita jest dzielona wśród rodziny, przyjaciół i sąsiadów jako symbol dzielenia się szczęściem.
Tradycja pieczenia fanouropity różni się w zależności od regionu – na Krecie dodaje się czasem miód, a w innych częściach Grecji ciasto bywa bardziej korzenne. Pomimo różnic w składnikach, zawsze niesie ze sobą przesłanie dobroci i modlitwy.
Przepis na fanouropitę znajdziesz w osobnym wpisie: [zobacz przepis tutaj]
Legenda matki Świętego Fanouriosa
Jedna z najbardziej wzruszających tradycji związanych z tym świętem opowiada o matce Świętego Fanouriosa. Według podań ludowych była kobietą o trudnym charakterze, która za życia nie czyniła dobra. Po jej śmierci święty gorliwie modlił się o przebaczenie dla jej duszy, aby mogła dostąpić zbawienia.
Legenda głosi, że Agios Fanourios nie zdołał nawrócić jej za życia, ale po jej odejściu prosił Boga o miłosierdzie dla niej bardziej niż o własne. Nawet w obliczu własnej męczeńskiej śmierci nie przestawał zanosić modlitw w jej intencji.
Dlatego do dziś wielu wiernych, przygotowując fanouropitę, wypowiada słowa:
„Boże, odpuść grzechy matce Świętego Fanouriosa”.
Ten piękny zwyczaj pokazuje, że troska, miłość i modlitwa mogą sięgać dalej niż granica życia i śmierci, niosąc nadzieję na przebaczenie i wieczne dobro.
Dlaczego warto pamiętać o tym święcie?
Święty Fanourios jest najbardziej czczonym świętym w Grecji, ponieważ przypomina, że nawet w chwilach zagubienia można odnaleźć drogę. Jego święto łączy w sobie duchowość, kulinarne tradycje i wzruszającą legendę o synowskiej miłości i trosce o bliskich.
Fanouropita, tradycyjne greckie ciasto pieczone na jego cześć, jest pięknym symbolem dobroci, modlitwy i dzielenia się szczęściem – przypomina nam o znaczeniu małych gestów i troski o innych.
Zobacz także
Przeczytaj moje inne wpisy np: „Jakie pamiątki warto przywieźć z Grecji”.
Planujesz podróż do Aten? Sprawdź moją ofertę „Spacer po Atenach z Ritą” – wspólnie odkryjemy zabytki, historię i niezwykłą atmosferę tego miasta!
🧿 Propozycja dla Ciebie
Spacer po Atenach z Ritą 🫒
Chcesz zobaczyć, gdzie najlepiej kupić pamiątki z Grecji i odkryć ukryte zakątki stolicy? Dołącz do mojego spaceru po Atenach z Ritą – poznaj miasto oczami pasjonatki Grecji i lokalnych historii.
📍 Idealny wybór dla osób, które chcą zobaczyć prawdziwe Ateny w miłej atmosferze.
